Jak prawidłowo zadbać o skórę niemowlaka?
Niedostatecznie rozwinięte są także gruczoły potowe i łojowe, co sprawia, że kontakt ze szkodliwymi czynnikami, takimi jak mocz czy kał, mogą mieć szczególnie niepożądane skutki. Ponadto z faktu niedostatecznego rozwinięcia skóry znacznie zmniejszone jest również tempo produkcji melatoniny, co powoduje szczególną wrażliwość dziecka na promieniowanie promieni ultrafioletowych. Jednocześnie jednak skóra stanowi podstawową warstwę ochronną, która odgradza dziecko od szkodliwych warunków otoczenia, zarazków a także odgrywa ważną rolę w oddychaniu, regulacji temperatury czy gospodarce wodnej organizmu. Dlatego właściwa pielęgnacja skóry dziecka jest jedną z najważniejszych i najbardziej elementarnych czynności jakie należy uskuteczniać podczas opieki nad dzieckiem.
Częstym schorzeniem skórnym u małych dzieci jest tzw. pieluszkowe zapalenia skóry. Głównym jego objawem jest znaczne zaczerwienie skóry malucha w miejscach przylegania pieluszki oraz w pachwinach. Przyczyną takiego podrażnienia jest najczęściej działanie moczu czy kału, który zbiera się w pieluszce i w wałeczkach skóry malucha. Nie jest to poważna dolegliwość i najczęściej nie wymaga nawet interwencji lekarza a jedynie zwiększenia opieki rodziców i kilku środków zaradczych. Najczęściej aby pozbyć się tego typu podrażnień skóry należy umyć podrażnione miejsce ciepłą wodą (dobrze działa również napar rumiankowy) i delikatnie wysuszyć. Należy jednak pamiętać, że suszenie powinno odbywać się przez dotykanie ręcznikiem skóry malucha nie zaś przez jej pocieranie (wycieranie), gdyż zapobiega to dodatkowemu podrażnianiu. Tak wysuszona skórę należy posmarować maścią przygotowaną na eucerynie i zawierającą tlenek cynku – dobrze spisują się Linomag czy Alantal. Do tego konieczne jest systematyczne wietrzenie pupy dziecka poprzez pozostawienie go na ok 30min bez pieluszki w ciepłym pokoju (najlepiej ok. 25°C). Aby uniknąć niepotrzebnego przeziębienia dobrze jest założyć na nóżki dziecka skarpetki. Jeżeli odparzenia wydają się szczególnie mocne i głębokie dobrze jest czyścić je patyczkami z watą nasączonymi gencjaną w wodzie. Najlepiej jest dokonywać takiej czynności w miejscu, które może się zabrudzić, ponieważ gencjana bardzo trudno się czyści a plamy pozostające na bieliźnie czy pościeli ciężko jest później doprać. Jeżeli kuracja taka nie zlikwiduje odparzenia w ciągu 2-3 dni warto jest skontaktować się z pediatrą ponieważ tego rodzaju podrażnienie skóry może być również objawem jakiejś poważniejszej dolegliwości. Aby uniknąć problemów z zapaleniem pieluszkowym należy nieco luźniej zakładać maleństwu pieluchy. Optymalna jest sytuacja, w której pielucha założona jest tak, że między jej brzegiem a brzuszkiem spokojnie można zmieścić palec.
Rodzice powinni również pamiętać, że niektóre maluchy, skłonne do alergii i te ze szczególnie wrażliwą skórą, mogą reagować podrażnieniami na określony rodzaj pieluszek. Dlatego warto również przyglądać się reakcjom skóry dziecka na dany produkt i w razie konieczności zmienić go na inny. W tym celu na początek można kupić kilka rodzajów pieluch, które będziemy wypróbowywać po kolei aż znajdziemy te najbardziej optymalne.
Najważniejszym środkiem zapobiegającym odparzeniom i podrażnieniom skóry dziecka jest właściwa jej pielęgnacja. Należy koniecznie pamiętać, że aby uniknąć niepotrzebnych problemów konieczne jest dokładne mycie pupy malucha po każdej kupce czy każdym siusiu. Po każdym takim „wypadku” pupka dziecka powinna być umyta ciepła wodą i dokładnie wysuszona a następnie posmarowana oliwką lub odpowiednim kremem przeciwko odparzeniom – czysta woda to najlepszy i najbardziej naturalny środek pielęgnacji. Po oddaniu przez dziecko moczu wystarczy najczęściej jedynie przetrzeć pupę chusteczkami nasączonymi mleczkiem, ale tak czy tak powinna być ona dokładniej myta przynajmniej dwa razy na dobę. Podobnie jednorazowe pieluszki powinny być zmieniane stosunkowo często, średnio 10-12 razy na dobę.
U małych dzieci często można również zaobserwować tak zwane potówki. Są to czerwone, niewielkich rozmiarów krostki pojawiające się najczęściej w fałdach skórnych, okolicach krocza czy na klatce piersiowej. Pojedyncze potówko można przecierać spirytusem, ponieważ czasami zdarza się, że wytwarzają się na nich pęcherzyki, które po pęknięciu mogą ulec zakażeniu. Jednak najczęstszym sposobem radzenia sobie z potówkami są kąpiele w rumianku oraz przewiewne ubranka, które zapobiegają przegrzaniu się dziecka. Powinno się również pamiętać, że potówki nie powinny być smarowane żadnymi maściami ani pudrem.
Odpowiedniej pielęgnacji wymagają również oczy dziecka. Najlepiej jest przed wieczorną kąpielą przetrzeć je gazikiem nasączonym solą fizjologiczną. Ważny jest również kierunek przecierania, powinno się ono bowiem odbywać w kierunku od zewnętrznego kąciak w kierunku noska dziecka.
Należy również pamiętać o czyszczeniu uszu dziecka. Do tej czynności można wykorzystać albo pałeczki albo zwinięty kawałeczek bawełnianej waty nasączone wodą. Pamiętajmy jednak, że czyścimy jedynie zewnętrzną stronę ucha dziecka i nie wkładamy (ani wacika ani pałeczki) do jego wnętrza. Jest ono bowiem szczególnie delikatne a dzięki ruchowi rzęsek woskowina jest samoistnie usuwana na zewnątrz.
Widzimy zatem, że pielęgnacja dziecka to ważna i skomplikowana sprawa. Jednocześnie jednak nie wymaga ona zbyt wielkich nakładów finansowych, a podstawowe czynności po pewnym czasie wykonuje się po prostu rutynowo. Dobrze jest jednak wykształcić w sobie takie rutynowe podejście i nie zaniedbywać tych prostych zabiegów pielęgnacyjnych, gdyż dzięki nim można uniknąć wielu niepotrzebnych powikłań.