Zapisz na liście zakupowej
Stwórz nową listę zakupową

Nieświadome odruchy noworodka

2011-08-10
Nieświadome odruchy noworodka

Jednym z pierwszych odruchów jakie możemy zaobserwować u dziecka jest odruch szukania. Po delikatnym dotknięciu policzka dziecka powinno odwrócić się w naszym kierunku otwierając przy tym buzię. Powodem występowania takiego zachowania jest instynktowne szukanie przez malucha piersi oraz przygotowanie się do przyjmowania pokarmu. Odruch ten daje się zaobserwować u dzieci do trzeciego miesiąca życia. Innym odruchem związanym z przyjmowaniem pokarmów jest odruch ssania. Objawia się on w taki sposób, że po dotknięciu ustami brodawki piersi matki dziecko automatycznie zaczyna ssać. Odruch ten wykształcił się już podczas życia płodowego dziecka i jest całkowicie zautomatyzowany. Oznacza to, że czynność ssania jest bezwiedną reakcją dziecka na stymulację okolicy ust, bez względu na źródło owej stymulacji. Tym samym dziecko będzie ssało zarówno pierś mamy jak i palec czy smoczek. Odruch ten, jako czynność odbywająca się bez udziału woli dziecka, zanika około trzeciego miesiąca życia. W późniejszym okresie życia ssanie jest już celowe i zależne od woli malucha. Jednakże jeszcze przez wiele miesięcy od wstrzymania odruchu trzymanie palca w buzi będzie dawało dziecku poczucie bezpieczeństwa oraz będzie stanowić pomoc w zasypianiu.

 

Przez pierwsze sześć miesięcy od narodzin daje się również zauważyć u dziecka odruch chwytania. Objawia się on tym, że po dotknięciu wewnętrznej strony dłoni dziecka automatycznie zaciśnie ono swoją rączkę. Odruch ten daje się również zaobserwować na stopach – po dotknięciu ich wewnętrznej strony dziecko lekko zgina palce. Zaciśnięcie ręki czy palców odbywa się automatycznie i nieświadomie. Odruch chwytania ręki dziecka powinien zaniknąć około szóstego miesiąca, jednak odruch chwytny stopy może występować nawet do końca pierwszego roku życia dziecka.

 

Innym odruchem szczególnie ważnym dla procesu diagnostycznego prawidłowego rozwoju dziecka jest tzw. odruch Galanta. Polega on na tym, że po położeniu dziecka na ręce na brzuszku i delikatnym nakreśleniu z prawej strony kręgosłupa (bardzo blisko niego) linii maluch powinien delikatnie skręcić ciało w prawą stronę. Odruch ten występuje u dzieci do czwartego miesiąca życia. Jeżeli w okresie tym nie stwierdzimy jego występowania może to oznaczać zbyt duże napięcie mięśniowe i konieczność konsultacji z neurologiem. Konsultacja ze specjalistą konieczna jest również w przypadku gdy po czwartym miesiącu życia odruch Galanta nie zanika, gdyż może to oznaczać zbyt małe napięcie mięśni.

 

Innym odruchem, który daje nam możliwość stwierdzenia prawidłowego napięcia mięśniowego dziecka jest tzw. pozycja szermierza. Pozycja szermierza polega na automatycznym prostowaniu prawej ręki podczas patrzenia w prawo i towarzyszącą mu reakcją chwytną palców. Odruch ten powinien zaniknąć w okolicach trzeciego miesiąca. Należy jednak pamiętać, że zbyt nasilone prężenie rączki może wskazywać na niezdrowe podniesienie napięcia mięśni.

 

Lekarze wyróżniają u noworodków również cały szereg odruchów związanych bezpośrednio z funkcjami motorycznymi. Przykładem jest choćby odruch pełzania. Kiedy spróbujemy położyć dziecko na brzuszku i lekko uciśniemy jego prawą nóżkę dziecko zegnie lewe kolano. Jeżeli powtórzymy tę czynność na drugiej stopie dziecko powinno zacząć pełznąć. Odruch ten zanika do końca trzeciego miesiąca. Podobną naturę ma tzw. odruch automatycznego chodu. Po postawieniu noworodka na twardym podłożu i mocniejszym przytrzymaniu mu pleców i głowy dziecko powinno zacząć nieświadomie podnosić na przemian prawą i lewą nogę. Odruch automatycznego chodzenia powinien zaniknąć do trzeciego miesiąca. Jego występowanie w okresie późniejszym może świadczyć o opóźnieniu rozwoju malucha, bądź o nieprawidłowym napięciu jego mięśni.

 

Dla dzieci do czwartego miesiąca życia charakterystyczny jest również odruch moro. Objawia się on tym, że w reakcji na głośne dźwięki (np. klaśnięcie) bądź spryskanie wodą dziecko gwałtownie i szeroko rozrzuci rączki i wyprostuje nóżki a następnie wolno zacznie je przyciągać do korpusu. Odruch ten wykształcił się już w życiu płodowym dziecka i jak wspominaliśmy powinien zanikać około czwartego miesiąca. Lekarze zwracają jednak uwagę, że zbyt długi występowanie tego odruchu oraz jego zbyt gwałtowne wyrażanie może świadczyć o nieprawidłowym rozwoju dziecka, bądź o jego nadwrażliwości emocjonalnej.

 

Opisane powyżej odruchy mają ogromne znaczenie dla prawidłowego rozwoju dziecka oraz stanowią niejako wyraz jego przystosowywania się do swobodnego i świadomego panowania nad własnym ciałem. Z biegiem czasu zanikają, a zastępowane są przez ruchy celowe i świadome. Zwróćmy jednak uwagę, że nieświadome odruchy dziecka do szóstego miesiąca życia, co staraliśmy się podkreślać, mają ogromne znaczenie dla właściwej diagnostyki. Ich dokładna obserwacja może nas stosunkowo wcześnie poinformować o tym, jak przebiega rozwój naszej pociechy oraz pozwoli nam zapobiec wielu schorzeniom.

Pokaż więcej wpisów z Sierpień 2011
Zaufane Opinie IdoSell
4.90 / 5.00 1392 opinii
Zaufane Opinie IdoSell
2024-03-27
Zamówienie zrealizowane szybko i sprawnie. Dostarczony produkt bez zarzutu.
2024-03-26
Wszystko w porządku, szybka wysyłka, bardzo dobry kontakt ze sprzedawcą. Polecam!
pixel